'Behalve aan hormoonbehandeling worden kinderen ook onderworpen aan borstamputaties en andere chirurgische ingrepen aan de geslachtsorganen.' (Foto: US Navy - Stephane Belcher, via Flickr, CC BY 2.0 DEED)
Spijt van geslachtsveranderende ingreep? Pech gehad.
Wat doe je als je spijt krijgt van een geslachtsveranderende ingreep? Met name als je toen nog maar een kind was? Die vraag dringt zich steeds meer op. Dit klemt temeer naarmate duidelijker wordt dat kinderen gewoonlijk over geslachtsverwarring heengroeien.
‘Dutch Protocol’ onder vuur
“De in Nederland ontwikkelde standaard voor behandeling van genderincongruentie, het Dutch Protocol, komt internationaal steeds meer onder vuur te liggen.” En ook is de eerste rechtszaak van volwassen transgenders tegen een ziekenhuis al een feit. Dat schrijft gezondheidsjuriste en radiologe Trude Klijnsmit op 15 maart 2024 in Trouw.
Ingrijpend en onomkeerbaar
Behalve aan hormoonbehandeling worden kinderen ook onderworpen aan borstamputaties en andere chirurgische ingrepen aan de geslachtsorganen. Ingrepen die ingrijpend zijn en vaak onomkeerbaar: je zit er de rest van je leven mee opgescheept en ze kunnen het normale seksuele functioneren in de weg staan. De Amerikaanse schrijver en transgender Rene Jax gaf daar een navrant getuigenis van.
Hoe zit het bij kinderen?
“Tot nu toe is er geen zaak waarbij het gaat om spijt na een medische genderbehandeling bij een kind. Maar kan een kind bij zijn dokter terecht als hij later spijt krijgt?” Klijnsmit vraagt zich dit af naar aanleiding van een recente uitspraak van het Regionaal Tuchtcollege Zwolle over een niet medisch noodzakelijke ingreep bij een kind. Vergelijkbaar dus met de verregaande medische ingrepen die uitgevoerd worden op kinderen in geslachtsverwarring.
Spijt als klachten verergeren
Het voorbeeld dat Klijnsmit geeft gaat over een veertienjarig meisje, waarop een arts “om medische en cosmetische redenen” een schaamlipcorrectie heeft uitgevoerd. De klachten worden alleen maar ernstiger en het meisje krijgt spijt. Zij verwijt de chirurg dat hij haar heeft verminkt. Het tuchtcollege stelt haar in het ongelijk: de chirurg heeft de operatie uitgevoerd als gepland. (Wel krijgt de chirurg een berisping om bijkomstige redenen).
Kan een kind zo’n beslissing wel nemen?
Door de chirurg langs die route in het gelijk te stellen, gaat het tuchtcollege echter “welbewust”, zoals Klijnsmit het stelt, voorbij aan onderliggende vragen. “De belangrijkste vraag is of medische behandelingen die niet strikt noodzakelijk zijn überhaupt bij een kind moeten worden uitgevoerd. Kan het kind op deze leeftijd mogelijke gevolgen voor de lange termijn al goed inschatten?”
Heeft arts geen eigen verantwoordelijkheid?
“Strikt genomen zijn dit ethische vragen die een Regionaal Tuchtcollege ook niet kan beantwoorden”, meent Klijnsmit. Is dat zo? Heeft een arts dan geen eigen verantwoordelijkheid in zijn beslissingen ten opzichte van een minderjarige? Het eigenlijke probleem is echter, zoals Klijnsmit zelf aangeeft, dat de genderideologie inmiddels ook een groot deel van de medische stand in haar ban geslagen heeft, zodat die zelf verdeeld is. Daarom brengt het tuchtcollege het probleem van het verminken van een minderjarige gemakshalve maar terug tot de vraag of de procedure correct is gevolgd. Zo ja, gaat de arts vrijuit.
‘Stevig maar aanvaardbaar risico’
Bij gebrek aan andere jurisprudentie heeft deze uitspraak echter gevolgen voor andere kinderen waaraan ‘gesleuteld’ is zonder medische reden. Zoals die in geslachtverwarring zijn. Volgens de uitspraak van het tuchtcollege hoeft de arts zich er niet om te bekommeren als het kind spijt krijgt over een ingreep: hij hoeft dat dan niet tot zijn verantwoordelijkheid te rekenen. Klijnsmit wijst erop dat ook het (demissionaire) kabinet zich er vanaf maakt door medische geslachtsbehandeling “een stevig, maar aanvaardbaar risico” te noemen.
Minderjarige is vogelvrij
Ook zij geven er zo “blijk van het belang van het kind in dezen niet serieus te nemen”, aldus Klijnsmit. “Zoals het er nu voorstaat, is de trieste conclusie dat een minderjarige vogelvrij is bijna onontkoombaar.” Geslachtsverandering? Hiep hiep hoera. Spijt? Zoek het zelf maar uit. Klijnsmit: “Zolang het goed gaat, staat iedereen klaar om de zelfgekozen genderidentiteit van een kind te bevestigen, maar als het van deze ingrijpende behandeling spijt krijgt, geeft niemand thuis.”
Hoeveel spijtoptanten zullen nog komen?
Dit is onacceptabel, “zeker nu zo’n 2.000 kinderen op de wachtlijst staan voor behandeling in een genderkliniek en elke middelbare school één of meer kinderen telt die zich als trans of non-binair identificeert. Kunnen en willen we onze kinderen aan de risico’s van een medische behandeling blootstellen?” Hoeveel zullen er straks geen spijt hebben van de onomkeerbare ingrepen die op hun jonge lichamen zijn uitgevoerd? Klijnsmit: “Onze samenleving kan niet meer bij deze vragen wegkijken.”
Laatst bijgewerkt: 15 maart 2024 13:19