Kinderwens daalt drastisch: waarom willen steeds minder Nederlanders nageslacht?

Speeltuinen blijven leeg in een kinderloze samenleving.

Kinderwens daalt drastisch: waarom willen steeds minder Nederlanders nageslacht?

Steeds minder Nederlanders willen kinderen. Dat blijkt uit de Nationale Vruchtbaarheidstest. 

Drastische daling van 16 procent

In 2021 wilde 77 procent een kind, in 2025 is dat gedaald naar 61 procent, zo blijkt uit de Nationale Vruchtbaarheidstest. Bovendien willen de mensen met kinderwens daar op hogere leeftijd aan beginnen. “De impact van leeftijd op de vruchtbaarheid wordt onderschat,” waarschuwen artsen in een toelichting op de test. Zij zagen in 2021 dat 35 procent van de stellen langer dan twaalf maanden bezig was met zwanger worden. In 2025 is dat 45 procent. “Per menstruatiecyclus is de kans op een zwangerschap als je jong bent 20 tot 25 procent,” legt vruchtbaarheidsarts Grada van den Dool uit. Die kans is nog maar 5 procent als een vrouw 40 jaar is.

Vroeger was huisvesting ook een probleem en kreeg men toch kinderen

Waarom willen steeds minder mensen aan de kinderen? De respondenten noemen als redenen onder andere gebrek aan woonruimte en de onvoorspelbare toestand van de wereld. Maar hun voorouders woonden nóg kleiner, in een wereld met veel meer gevaar en onzekerheid. Toch kregen zij kinderen. Wat maakt dat het nu anders is? Daarnaast: in landen als Hongarije en Zuid-Korea nemen de overheid allerlei maatregelen om huisvestingsobstakels en financiële lasten weg te nemen bij mensen die kinderen willen. Toch blijft het geboortecijfer daar dalen.

Lees ook: Financiële prikkels om een gezin te stichten in Hongarije doen het geboortecijfer niet stijgen

"Radicaal individualistische mentaliteit"

Er is niet één enkele reden voor mensen om geen kinderen te krijgen, stelt de Amerikaanse publicist John Horvat in het essay Een blik op de postmoderne oorzaken van de bevolkingsimplosie. Maar wat bewust kinderloze mensen volgens Horvat delen, is een “radicaal individualistische mentaliteit”. “Ze vinden dat ze geen sociale of morele verplichtingen hebben ten opzichte van het verleden of de toekomst.” Ze “beschouwen kinderen niet langer als een zegen die hun bestaan en nalatenschap in de toekomst voortzet.”

Opofferen voor kinderen is er niet bij in onze egocentrische cultuur

Mensen leven steeds meer in een postmoderne wereld, aldus Horvat, waarin zij geen onderdeel meer zijn van een groter ‘verhaal’: het christendom, de natie, de familietraditie. Het eigen genot is de hoogste wet en doorbreekt alle structuren, inclusief huwelijk en gezin. Dat is onverenigbaar met het krijgen van kinderen: vooral als die jong zijn, telt hun welzijn het zwaarst en moet een ouder zichzelf vaak op de laatste plaats zetten. Zulke opofferingsbereidheid staat haaks op de egocentrische, hedonistische cultuur van vandaag. 

Terugkeer naar God

De postmoderne cultuur draagt een “subtiele Rousseauiaanse boodschap van zelfingenomenheid uit”, zegt Horvat. “Ze zegt tegen de jeugd: leef je passies zonder opoffering of inspanning. Er is geen behoefte aan grote genoegens. Zoek liever de ‘kleinigheden’ in de middelmatigheid die je omringt. Maak deze ‘kinderachtige dingen’ echter tot het voorwerp van je existentiële verlangen. Laat niets, zelfs geen klein kind, tussen jou en hen komen." Alleen een terugkeer naar God kan het kinderloze tij keren, stelt Horvat. Zolang onze cultuur Hem verwerpt zal het geboortecijfer blijven dalen. De ultieme consequentie kan het volledig uitsterven van ons volk zijn. 

Laatst bijgewerkt: 17 november 2025 14:16

Doneer