Gnostiek: de duistere kracht achter de chaos van onze tijd

Het leven van een mens, zelfs het meest saaie en triviale leven, is metafysica in actie. Deze bewering van de Franse socioloog Paul Bureau (1865-1923) is waar. Want ideeën hebben een grote invloed op de manier waarop wij denken en handelen. De motiverende krachten die onze openbare en zelfs onze particuliere handelingen sturen, zijn diep van binnen gebaseerd op die filosofieën die wij, ook onbewust, volgen.

Basisideeën die een samenleving vormen

De auteurs en promotors van belangrijke ideeën zijn ons zelden bekend. We hebben hun werk waarschijnlijk nooit gelezen of bestudeerd. Maar naarmate hun ideeën zich verspreiden en doordringen in alle takken van de menselijke kennis, worden zij op allerlei manieren verspreid en duizenden, zo niet miljoenen malen herhaald, en dringen zij uiteindelijk door in de kunst, de cultuur, de godsdienst, de werkomgeving en praktisch alle aspecten van het menselijk leven. Uiteindelijk beïnvloeden zij de manier waarop wij denken, handelen, leven, werken, rusten en zelfs sterven.

Gnostiek, de ketterij bij uitstek

Ketters hebben met de verbreiding van hun ideeën in de loop van de geschiedenis veel mensen doen lijden en sterven. Er is echter één ideologie die zo kwaadaardig is, dat ze als de kwintessens van de ketterij wordt beschouwd: de gnostiek. De strijd van de Kerk hiertegen begon in de tweede en derde eeuw na Christus, maar het gnostische geloof is bepaald geen afgerond verhaal, het is zelfs vandaag de dag nog wijdverbreid. Hoewel veel mensen zichzelf niet gnostisch zullen noemen, is hun benadering van veel zaken en de manier waarop zij hun leven inrichten geworteld in het gnostische gedachtegoed. Als gevolg daarvan ontstaat chaos, omdat revolutionaire ideeën altijd wanorde, spanning en lijden onder de mensen veroorzaken. De vele crises die zich vandaag de dag in onze samenleving afspelen, zijn duidelijk terug te voeren op hun gnostische oorsprong.

Een oude strijd

Het is daarom bijzonder belangrijk om de gnostiek en haar afgeleide ideeën te begrijpen om te weten wat er aan de hand is in het Amerika van vandaag en in de wereld, en vooral, waarom. Het is ook belangrijk om de christelijke reactie hierop te kennen om standvastig te blijven in ons geloof. De kerkvaders, geleid door de heilige Irenaeus van Lyon (130-202 n.Chr.), vochten tegen het oude gnostiek door het ware Evangelie te prediken in tegenstelling tot het valse verhaal van de gnostici, dat was opgezet om het Christendom te ondermijnen. Om aanhangers aan te trekken, beweerden de gnostici dat zij de antwoorden hadden op de belangrijkste vragen van het leven, handig verpakt in christelijke taal. Maar gnostiek is niet alleen de zorg van de Kerk. Het is ook wijdverbreid in de seculiere samenleving, waardoor het voor ons van cruciaal belang is om ons bewust te zijn van de implicaties ervan in ons dagelijks leven en in onze samenleving in het algemeen.

Gods omgekeerde spiegelbeeld

De katholieke denker en schrijver professor Plinio Corrêa de Oliveira (1908-1995) legde uit dat gnostiek zo antichristelijk is dat het alleen afkomstig kan zijn van de geest van Satan zelf. Hij schreef: "De gnostische ketterij is een doctrine die radicaal ingaat tegen de wetten die God in het universum heeft geplaatst, omdat zij Zijn gelijkenis vertegenwoordigen. Zij streeft er dus naar het heelal zoveel mogelijk het tegendeel te laten zijn van Gods gelijkenis. Uiteindelijk streeft het naar de vernietiging van het zijn zelf. "

Wat geloven gnostici?

Het begrijpelijk uitleggen van een complex, onlogisch, soms tegenstrijdig idee als het gnostiek is een uitdaging voor de meesten van ons. Gelukkig hebben verscheidene geleerde geleerden en scherpe waarnemers en denkers het goed geanalyseerd en de vele verschijningsvormen en listen ervan blootgelegd. Hieronder volgt de kern van wat gnostici geloven:

• De materiële wereld is slecht, de geestenwereld is goed. De materiële wereld is onder de controle van het kwaad, onwetendheid of het niets.
• Een goddelijke vonk zit op de een of andere manier gevangen in sommige (maar niet alle) mensen en alleen zij, van alles wat in deze materiële wereld bestaat, is in staat tot verlossing.
• Verlossing vindt plaats door middel van een geheime kennis waardoor individuen zichzelf, hun oorsprong en bestemming leren kennen.
• Aangezien een goede God een slechte wereld niet geschapen kan hebben, moet deze wel geschapen zijn door een inferieure, onwetende of kwade god.

Verborgen invloed op de ideeënwereld

Uit deze kernideeën zijn nog veel meer slechte ideeën voortgekomen, die in de loop van de menselijke geschiedenis verwoesting hebben aangericht. Hun auteurs en promotors zijn misschien bekend bij intellectueel nieuwsgierige geesten, maar de ongeleerde man in de straat is onwetend over hun identiteit, en nog minder over de kwade vertakkingen van hun ideeën. In feite is het mogelijk dat degenen die sterk beïnvloed zijn door gnostische ideeën niet eens weten van het bestaan, laat staan dat zij zouden zeggen te geloven in gnostiek.

Hoe beïnvloeden gnostische ideeën de moraal?

Eerst en vooral, omdat gnostici geloven dat alle materie slecht is, beschouwen zij menselijke lichamen ook als slecht. Alleen al dit idee verklaart voor een groot deel de extremen van immoraliteit die vandaag de dag in de maatschappij heersen. De implicatie is dat er geen probleem is om je over te geven aan zinnelijke verlangens, aangezien het lichaam toch al volledig corrupt is. Daarom is de beoefening van roekeloos hedonisme gerechtvaardigd, omdat het geen zin heeft het lichaam rein te houden. Tegelijkertijd is ook de praktijk van strenge ascese gerechtvaardigd, om ons "slechte" lichaam in toom te houden.

Tegen de geschapen biologie

Op het gebied van seksuele moraliteit beïnvloedt de gnostische kijk op het menselijk lichaam bepaalde aspecten van seksualiteit, geslachtsidentificatie, seksuele geaardheid, seksuele relaties, huwelijk en voortplanting. Gnostici geloven bijvoorbeeld dat het onderscheid tussen man en vrouw moet worden afgewezen omdat het deel uitmaakt van de "nutteloze" scheppingsorde. Het ideaal is androgynie (een synthese van mannelijk en vrouwelijk, en dus noch het een noch het ander). Wat het geslacht betreft, aangezien de "echte jij" is wat je van binnen voelt, heeft de innerlijke persoon voorrang op alle externe factoren - met inbegrip van de objectieve biologische werkelijkheid. De transgenderbeweging beweert dan ook dat "genderidentiteit" niet noodzakelijk overeenkomt met het geboortegeslacht. Een persoon kan naar binnen kijken om te beslissen of hij een man of een vrouw is of een andere optie, ongeacht zijn lichaam.

Lichaamsvijandelijk

Als een levend menselijk lichaam onbelangrijk is en alleen de innerlijke persoon, de geest of het intellect, waardevol is, dan hangt de menselijke waarde af van iets "van binnenuit", zoals zelfbewustzijn of kennis. Dientengevolge wordt een ongeboren kind niet beschouwd als een persoon. En ook bijvoorbeeld iemand met gevorderde dementie wordt zo niet langer beschouwd als een persoon. Daarom hebben gnostici geen probleem met abortus of met euthanasie.

Huwelijk is subjectief

Wat het huwelijk betreft, definiëren gnostici het op basis van gevoelens. De complementaire natuur van man en vrouw doet er niet toe. Het huwelijk wordt een onstoffelijke en subjectieve relatie tussen twee of zelfs meer mensen. Dit betekent dat het huwelijk aanpasbaar is, waarbij het "huwelijk" tussen personen van hetzelfde geslacht slechts één gevolg is. Bovendien zijn concubinaat en prostitutie te verkiezen boven het huwelijk, aangezien deze niet permanent zijn en over het algemeen niet productief.

Voortplanting onwenselijk

De gnostici verafschuwen het verwekken van kinderen. Zij beschouwen een zwangere vrouw als iemand die een duivel in zich heeft, en zij geloven dat voortplanting de wereld oneindig vervult en de gevangenschap van het licht verlengt, generatie na generatie. Misogynie (vrouwenhaat) wordt door de gnostiek bepleit omdat vrouwen potentiële moeders zijn. Masturbatie, homoseksualiteit, sodomie en pedofilie zijn allemaal te verkiezen boven de huwelijkse omgang omdat die vormen van seksualiteit niet leiden tot de "hatelijke gevangenschap" van meer zielen.

Implicaties van gnostische ideeën voor de religie

Waar het op neerkomt is dat de gnostiek zich niet bezighoudt met een moreel leven, maar met "mystieke verlichting" en vrijheid van de “slavernij” van de geschapen werkelijkheid. Nu kunnen we ook begrijpen waarom gnostici het idee van Onze Heer Jezus Christus als een ware mens met een vleselijk lichaam afwijzen. Dit ketterse idee, docetisme genaamd, leerde dat Jezus Christus alleen maar een mensenlichaam 'leek' te hebben. De gnostiek ontkent dus de ware menselijkheid van Onze Heer, Zijn kruisiging en dood aan het kruis en de opstanding uit de dood. Zij beweren dan ook dat de opstanding geen lichamelijke maar slechts een geestelijke gebeurtenis was.

De gnostische verlossing door te ontsnappen aan het lichaam

Gnostici geloven dat het onze basisbehoefte is te ontsnappen naar de volmaakte, niet-fysieke 'essentie'. Verlossing wordt daarom bereikt door verlichting of kennis (gnosis), die de goddelijke vonk binnenin bevestigt. Deze gnosis bereidt de uitverkorenen voor om na de dood terug te keren naar het rijk van het licht. De implicatie voor religie is duidelijk. Als verlossing van binnenuit komt, wie heeft de Kerk, de sacramenten en de priesters dan nog nodig? Misschien verklaart dit waarom vandaag de dag millennials en zelfs een groeiend aantal van de oudere generatie zichzelf identificeren als niet-religieus. Klinkt de uitdrukking "ik ben spiritueel, maar niet religieus" u bekend in de oren?

Implicaties van gnostische ideeën voor politiek en economie

Toen de Heilige Maagd Maria in 1917 aan de drie herderskinderen in Fatima, Portugal, verscheen, waarschuwde zij dat als haar verzoeken niet werden uitgevoerd, "Rusland ... zijn dwalingen over de wereld zal verspreiden en oorlogen en vervolgingen van de Kerk zal toenemen ...". De Moeder Gods verwees naar het communisme. Dit totalitaire socio-politieke en economische regeringssysteem begon in Rusland en verspreidde zich vervolgens over Europa, Azië en Midden-Amerika. Zoals is gebleken, zijn vele miljoenen mensen verloren gegaan en nog veel meer zijn onderworpen onder deze wrede communistische regimes.

Communisme en haar oorsprong in de gnostiek

Waar kwam het idee van het communisme vandaan? De Duitse filosofen Karl Marx (1818-1883) en Fredrich Engels (1820-1895), die het brein waren achter dit kwaadaardige idee, waren aanhangers van de gnostische mythe van het Darwinisme. Darwin's evolutietheorie is gnostisch omdat zij impliciet de transcendente oorsprong van het bestaan ontkent. Marx en Engels stelden zich de evolutionaire ontwikkeling van de maatschappij tot een utopisch droomland voor door middel van een eeuwigdurende klassenstrijd tussen de sociale klassen. Met Marx' principe, dat "dialectisch materialisme" wordt genoemd, hoopten zij uiteindelijk hun "hemel op aarde" te bereiken, waar geen staat, geen klassen (absolute gelijkheid), geen godsdienst, geen privé-eigendom, geen vrijheid bestaat. Met andere woorden, een systeem van dwalingen, zoals Onze Lieve Vrouw van Fatima de wereld in 1917 waarschuwde.

Andere utopische ideologieën ook gnostisch

Bovendien hebben, volgens een inzichtelijke studie van de Duits-Amerikaanse politiek filosoof Eric Voegelin (1901-1985), andere massabewegingen in de moderne tijd ook hun oorsprong in de gnostiek. Voegelin stelde vast dat alle intellectuele en politieke bewegingen die de tekortkomingen van de wereld willen corrigeren, gnostisch zijn. De zelfverheerlijkende moderne gnostische verlossers misbruiken de hartstochten van het volk en nemen hun toevlucht tot geweld bij de omkeer van de ellendige wereld naar een utopische droom. Voegelin rekende progressivisme, sciëntisme, positivisme, socialisme, communisme, fascisme en psychoanalyse tot de Gnostische in zijn uitputtende analyse van de moderne tijd.

De gnostische kenmerken volgens Voegelin

Voegelin beschreef de gnostische mentaliteit met deze zes kenmerken:

• De gnosticus is ontevreden met zijn situatie,
• Het geloof dat de wereld slecht georganiseerd is (dit in tegenstelling tot het geloof dat de wereld goed is maar dat de mens ontoereikend is),
• Het geloof dat verlossing van het kwaad binnen deze wereld mogelijk is,
• Het geloof dat daarom de orde van het zijn zal moeten worden veranderd (in tegenstelling tot het christelijke geloof dat de wereld blijft zoals ze is en dat verlossing in genade na de dood is),
• De overtuiging dat het veranderen van de orde van het zijn binnen het menselijk vermogen ligt,
• Het geloof dat het dus zaak is om te zoeken naar de methode om de werkelijkheid te veranderen.

Gnostiek in de populaire cultuur

Naast immoraliteit kunnen gnostische ideeën op verschillende manieren en in verschillende mate teruggevonden worden in de hedendaagse cultuur. Tatoeage, piercings, plastische chirurgie, lichaamsverandering, geslachtsverandering, zijn allemaal manieren om het lichaam te mishandelen of te misbruiken. Crematie is een andere manier om de betekenis van het menselijk lichaam te ontkennen. Voordat de Kerk crematie om praktische redenen toestond, getuigde de christelijke gewoonte om de doden te begraven, met het hoofd naar het oosten waar de zon opkomt, van de hoop op de verrijzenis van het lichaam.

Vermaaksindustrie met een gnostische inslag

Gnostische ideeën spelen ook een sleutelrol in veel films, romans, videospelletjes en dergelijke, die het vinden van wie je werkelijk bent en gewoon "jezelf zijn" promoten als de weg naar ware vervulling. Thema's van zelf-ontdekking, zelfbewustzijn, zelfactualisatie en zelf-verlossing, om nog maar te zwijgen van een afkeer van elke vorm van autoriteit, vooral religieuze, zijn gemeengoed in zovele kunstwerken, vooral in de filmindustrie.

Ook milieuactivisme als uiting van de gnostiek

Een ander idee dat populair is in de huidige cultuur is de klimaat- en milieu-ideologie. Veertig procent van de Amerikanen beschouwt zichzelf als milieuactivist. Maar onder die veertig procent zijn er radicale elementen die geloven in het gnostische en pantheïstische idee dat de biosfeer van de aarde God is. Zij geloven ook dat de mens de destructieve parasiet is die het leven van zijn god wegvreet. Deze radicalen geloven dat zij de uitverkorenen zijn, de wetende, superieure wezens, los van de rest van de mensheid.

Vernietiging van het gezin

Zoals we hebben gezien, zijn de gnostische ideeën duidelijk gericht tegen het traditionele gezin. Het traditionele gezin, een instituut dat door God zelf is gesticht om de maatschappij te vormen en te regenereren, is geworteld in een onverbrekelijk huwelijk tussen een man en een vrouw. De gnostische overtuigingen van het niet-traditionele huwelijk, anticonceptie, abortus en de rest van de afwijkende seksuele gedragingen en praktijken proberen het traditionele gezin te vernietigen en daarmee Gods heilsplan te dwarsbomen.

Satans uiteindelijke doel

Professor Corrêa de Oliveira schreef dat het doel van de duivel is om zoveel mogelijk mensen naar de hel te laten gaan, om ervoor te zorgen dat de mens de goede dingen die God op aarde heeft geplaatst niet waarneemt, zodat hij niet zal worden opgebouwd en geheiligd. Hij wil de schoonheid van de materiële schepping elimineren. De manier om dit te doen is het vernietigen van elementen van verscheidenheid en ongelijkheid die God in het universum heeft geplaatst, die Zijn gelijkenis weerspiegelen. De duivel streeft er dus naar een zo egalitair mogelijke cultuur te presenteren. Door dit alles uit te roeien en uniformiteit en egalitarisme in te voeren, wordt de gelijkenis van God uitgewist. Dit radicale egalitarisme leidt tot pantheïsme, het gnostische geloof dat God en het universum identiek zijn, dat allen goddelijk zijn.

Gnosis streeft naar niets-zijn

Maar het doel van de duivel is niet alleen de mens een egalitaire visie van het universum voor te houden, maar ook een visie die het concept zelf van het zijn vernietigt. Hij wil een toestand van niets zijn invoeren, om de schepping opnieuw op te nemen in het primitieve niets, dat gnosis is. Als hij daarin slaagt, zal hij zijn ultieme doel hebben bereikt.

Christelijke principes, het medicijn voor de chaos

Wanneer de wereld de metafysische orde van het geschapen universum verwerpt, is chaos onvermijdelijk. Volgens professor Corrêa de Oliveira is chaos het logische gevolg van een antichristelijke samenleving: "Als er een gemeenschappelijke noemer is die zich vandaag in het privé- en openbare leven van vele naties ontvouwt, dan kan men zeggen dat het chaos is. Chaotische vooruitzichten lijken zich te herhalen en we bewandelen steeds meer de paden van de chaos, niemand weet hoe ver. " Katholiek auteur en opvoeder Edward Leen, C.S.Sp. (1885-1944) stelt dat "als het christendom in zijn integriteit door iedereen zou worden aanvaard en zijn beginselen zouden worden toegepast bij pogingen om de praktische problemen van het leven op te lossen, vrede en betrekkelijk geluk het resultaat zouden zijn. "

De strijd tegen de gnostiek

Hoe meer we strijden tegen de gnostiek, hoe meer we gegrond zullen zijn in ons Christelijk geloof. Zoals de socioloog Lester Kurtz schreef: "Wat mensen niet geloven is vaak duidelijker gedefinieerd dan wat ze wel geloven, en het is door gevechten met ketterijen en ketters dat orthodoxie het scherpst wordt afgebakend."

Een christelijk credo voor de strijd

Een goed begrip van de gnostische ketterij en haar invloed geeft ons de gelegenheid om onze christelijke overtuigingen opnieuw te bevestigen en gevoelig te zijn voor de ketterse bedreigingen waarmee wij in ons dagelijks leven worden geconfronteerd. In antwoord op de gnostici bevestigen wij de volgende waarheden:

• Wij geloven vast dat er maar één God is, en dat Hij de Schepper is van alle dingen. Wij verwerpen het idee van een slechte wereld. De bron van het kwaad in deze wereld is de zondige rebellie van de mens tegen God, niet de fysieke wereld zelf.
• Wij verwerpen het gnostische idee van een kwaadaardig lichaam, omdat ons lichaam eigen is aan ons en in wijsheid en liefde ontworpen is door onze goede Schepper, om Hem te dienen en te verheerlijken. Onze lichamen zijn tempels van de Heilige Geest, en wij eren God met onze lichamen door in gehoorzaamheid aan Hem te leven. Ons lichaam is verre van een leeg omhulsel en zal worden opgewekt tot een nieuw leven voor altijd.
• Het menselijk leven is van unieke waarde als geschapen naar Gods beeld. Daaraan ontlenen wij onze betekenis, niet aan onze "kwaliteit van leven", leeftijd of bekwaamheid.
• God grondt het huwelijk in Zijn schepping. Het wordt gedefinieerd als iets tussen een man en een vrouw en vormt de basis voor het gezin en de samenleving. Het huwelijk is het kader waarbinnen liefde kan gedijen en kinderen kunnen worden grootgebracht. God geeft het menselijk huwelijk ook als een beeld van het uiteindelijke huwelijk tussen Christus en zijn Kerk.
• Onze Heer Jezus Christus is ten volle God en mens. Hij is de eeuwige God - het Woord dat in den beginne was, dat bij God was (Johannes 1,1). De Schrift openbaart dat Hij ten volle mens werd. De menswording is de kern van ons geloof en maakt verlossing mogelijk.
• Ieder mens heeft verlossing van zonde nodig. Maar onze liefdevolle en wijze Schepper gaf Zijn Zoon om verloren zondaars te redden. Verlossing komt door geloof in Hem, niet door in onszelf te kijken.

Hoe wij kunnen strijden

Erkennen dat de gnostiek nog steeds bestaat en dat zij de kracht is achter de chaos in onze samenleving, is de eerste stap in de strijd tegen deze eeuwigdurende ketterij. Er zijn verschillende manieren om de gnostiek te bestrijden. Dr. Ben Reinhard van Christendom College suggereert dat er twee factoren zijn waarom de invloed van gnostiek vandaag de dag wijdverspreid is: verlies van vertrouwen in overheidsfunctionarissen en het Internet. Hij schrijft: "Het is gemakkelijk om te geloven dat de wereld slecht is wanneer zoveel van haar leiders dat duidelijk ook zijn. Nog dramatischer echter maakt de crisis van het publieke vertrouwen de verleiding van gnosis bijzonder moeilijk te weerstaan."

Lichamelijkheid omarmen en heiligen

De tweede belangrijke factor volgens Dr. Reinhard is de allesomvattende omarming van het Internet. Hij beschouwt het internet als de gnostische uitvinding bij uitstek. Het geeft toegang tot een droomwereld van onbelemmerde geesten, overstelpt ons met grenzeloze informatie die in geen verhouding staat tot het kennisvermogen van de mens, ontworpen om verslavend te werken door algoritmen die hun gebruikers steeds dieper meevoeren in deze virtuele wereld. En met de smartphone heeft bijna iedereen tegenwoordig zijn eigen persoonlijke portaal in deze ontlichaamde wereld bij zich. Volgens Reinhard moeten we, om de gnostiek te bestrijden, leren wijsheid te koesteren in plaats van louter kennis, en ons zo goed mogelijk afkeren van de pseudowereld van sociale media, propaganda en meedogenloos nieuws, naar de werkelijkheid: het leven met onze gezinnen, het lezen van de Schrift en de geschriften van de heiligen en vooral het liturgisch gebed en de sacramenten.

De vernietiger van alle ketterijen

De Heilige Maagd Maria is de patrones van allen die tegen de revolutie strijden. En door haar absolute fiat aan God, is zij ook de vernietiger van alle ketterijen. In Fatima, schetste zij een "overlevingsgids" waarvan zij garandeert dat het ons zal redden. Het vereist gebeden, boetedoening, aanpassing van het leven en toewijding aan haar Onbevlekt Hart. Als we haar raad opvolgen, belooft ze dat we gered zullen worden. En dat uiteindelijk haar Onbevlekt Hart zal zegevieren en er vrede zal zijn in de wereld. Deze tussenkomst van de Moeder Gods en onze liefhebbende moeder, is de grootste reden tot hoop voor de contrarevolutionairen.

Dit artikel van Vincent Gorre werd eerder gepubliceerd in het Engels op tfp.org. Deze Nederlandse vertaling verscheen eerder op www.geziningevaar.nl.

Laatst bijgewerkt: 30 november 2023 11:24

Big Tech censureert ons.
Uw hulp is nodig!

Uw gift helpt onze website in de lucht te houden. Alleen hier kunnen we vrij van censuur onze boodschap verspreiden.

Doneer