De onmisbaarheid van vrije tijd
Dertig jaar geleden kreeg een vriend van mij de baan van zijn dromen. Een teken van zijn nieuwe status was de interactieve BlackBerry pager die hij van zijn werkgever kreeg. In die tijd was dit apparaat het nieuwste van het nieuwste. Oudere pagers gaven alleen een telefoonnummer om terug te bellen. Met deze kon hij onmiddellijk antwoord geven.
“Mijn elektronische leiband”
Een paar weken later vroeg ik hem hoe de baan hem beviel. Hij antwoordde bevestigend. Zijn uitdrukking veranderde echter drastisch toen zijn BlackBerry afging. "Mijn elektronische leiband," gromde hij, terwijl hij hem uit zijn zak trok. Hij tikte dertig seconden lang een antwoord, en ging toen weer verder met ons gesprek. Ongeveer een minuut later begon het ding weer te zoemen.
Waarheen vrije tijd?
Mijn vriend was een van de eersten die iets meemaakte wat tegenwoordig voor veel mensen het dagelijks leven beheerst. De moderne communicatiemiddelen dringen de vrije tijd zodanig binnen dat die snel aan het verdwijnen is. Mensen ervaren hun baan als een 24-uurs verplichting.
Lees ook: De sublieme roeping van de moeder als hart van het gezin
Van 8 uur per dag…
In het industriële Amerika van de eerste driekwart van de twintigste eeuw wisten de meeste arbeiders op welke uren zij geacht werden te werken. Zelfs toen de industrie de klok rond draaide, was het rooster meestal verdeeld in drie regelmatige ploegen. Het werk was zwaar, maar als hun dienst erop zat, gingen de arbeiders naar huis, naar hun gezin. De volgende zestien uur konden zij naar eigen goeddunken gebruiken. Voor de meeste mensen zijn die dagen voorbij.
...Naar 7 x 24 uur
De veertigurige werkweek is vervangen door de "7x24" uur-cultuur. De ideale werknemer "werkt hard en speelt hard." De man die een tachtigurige werkweek maakt, wordt verondersteld zijn weekend door te brengen met wielrennen, squashen of een andere stoere sport met zijn familie of vrienden. Een 7x24 leven vereist een hele cultuur die hetzelfde schema volgt. Daarom zijn er steeds meer benzinestations, buurtwinkels, restaurants en apotheken die de hele nacht open zijn.
Flexibiliteit het klokje rond
In haar boek On the Clock analyseert Emily Guendelsberger de werkmentaliteit aan de hand van een online vacature van Amazon. "Het kan nodig zijn om 's nachts, in het weekend en op feestdagen te werken... Overwerk is vaak nodig (soms op zeer korte termijn)... Werkroosters kunnen zonder voorafgaande kennisgeving gewijzigd worden." De meeste werkgevers zijn niet zo expliciet, maar velen vertonen een soortgelijke houding in hun planningsprocessen.
"Als je tijd hebt om te leunen, heb je tijd om schoon te maken”
Deze flexibiliteit in de planning komt vooral voor bij laagbetaalde banen, waar de werknemer altijd in beweging moet zijn tijdens de werkuren. Zelfs het nemen van een paar minuten rust wordt ontmoedigd. De inleiding van On the Clock bevat een uitdrukking die wordt toegeschreven aan de man die McDonald's tot een internationale keten maakte, Ray Kroc: "Als je tijd hebt om te leunen, heb je tijd om schoon te maken”.
Altijd bereikbaar
Dergelijke problemen doen zich ook voor bij kantoormedewerkers. Zij hebben misschien meer controle over hun werkomgeving, maar ze zijn vaak toch 24 uur per dag oproepbaar. Leslie Perlow van de Harvard Business School beschreef het dilemma in Sleeping With Your Smartphone in 2012. Ze merkt op dat "we maar al te vertrouwd zijn met de uitdagingen van het 'altijd verbonden' tijdperk van de smartphone, iPad, Netbook, laptop.... We voelen ons overweldigd, overwerkt, altijd onderbroken, te weinig tijd om ons te concentreren...."
Thuis als werkplek
De gevaren zijn ook aanwezig voor degenen die thuis via de computer werken. Oppervlakkig bezien lijkt deze trend zowel werkgevers als werknemers ten goede te komen. Werkgevers hoeven geen kantoorruimte ter beschikking te stellen, en werknemers hoeven niet te pendelen. In theorie zouden werknemers meer uren met hun gezin moeten kunnen doorbrengen. Helaas is dat zelden het geval. Het grootste probleem met deze regeling is dat de grens tussen thuis en werk verdwijnt. Werkgevers en collega's verwachten onmiddellijk antwoorden van de thuiswerker, ongeacht het uur. Van hun kant worden thuiswerkende werknemers tijdens de werkuren vaak afgeleid door ouderschap en andere taken thuis. Het resultaat is frustratie alom.
Lees ook: Hongaars ambassadeur neemt steunverklaring in ontvangst
Isolatie en herverbinding
Een artikel van Judith Shulevitz in The Atlantic, "Why You Never See Your Friends Anymore," legt een weinig bestudeerd effect van de 7x24 uurs cultuur uit, namelijk isolatie. Veel mensen lijken altijd te balanceren op de lijn tussen hectische activiteit en hun fysieke en emotionele breekpunten. Dit maakt hechte persoonlijke relaties zo goed als onmogelijk in een atmosfeer van voortdurende vermoeidheid.
De afwisseling van werk en rust
Als we de eisen van lichaam en ziel verwaarlozen, kunnen we de hectiek en het isolement verwachten die horen bij een wereld die nooit rust. Dit leven is niet wat God voor zijn menselijke schepselen heeft bedoeld. Wij zijn gemaakt voor een eerlijke dagtaak, waarmee wij ons brood moeten verdienen. Lichaam en ziel vragen echter om regelmatige perioden van rust en ontspanning. Wij kunnen ook rust vinden in gesprekken en relaties. Gods geboden vermanen ons één dag in de week helemaal te reserveren voor de lichamelijke, morele en geestelijke recreatie die voortkomt uit God eren in de kerk en een hele dag van rust.
Dit artikel verscheen in het Engels op returntoorder.org
Laatst bijgewerkt: 12 oktober 2022 09:20